əsrlər boyu filosoflar, psixoloqlar və iqtisadçılar tərəfindən öyrənilən mürəkkəb bir anlayışdır. İrrasionallığın vahid bir tərifi yoxdur, lakin ümumiyyətlə ağıldan və ya məntiqdən kənara çıxan düşüncələrə, hərəkətlərə və ya davranışlara aiddir.
İrrasionallığın formaları
İrrasionallıq bir çox fərqli şəkildə özünü göstərə bilər. İrrasionallığın bəzi ümumi formaları bunlardır:
Kognitiv qərəzlər: Bunlar irrasional inanclara və ya mühakimələrə səbəb ola bilən düşüncədəki sistematik səhvlərdir. Məsələn, təsdiq qərəzi, mövcud inanclarımızı təsdiq edən məlumatlara üstünlük vermək və onlara zidd olan məlumatları görməməzlikdən gəlmək meylidir.
Emosional irrasionallıq: Bu, emosiyalarımızın bizi ən yaxşı maraqlarımıza uyğun olmayan şəkildə hərəkət etməyə vadar etdiyi zaman baş verir. Məsələn, pul itirməkdən qorxduğumuz üçün pis bir sərmayə qoya bilərik və ya tək qalmaqdan qorxduğumuz üçün pis bir münasibətdə qala bilərik.
Uyğunsuzluq: Bu, ziddiyyətli inanclara sahib olduğumuzda və ya hərəkətlərimiz inanclarımıza uyğun olmadıqda baş verir. Məsələn, pul yığmağın vacib olduğuna inana bilərik, lakin sonra bütün pulumuzu alış-verişə xərcləyə bilərik.
İrrasionallığın formaları
İrrasionallıq bir çox fərqli şəkildə özünü göstərə bilər. İrrasionallığın bəzi ümumi formaları bunlardır:
Kognitiv qərəzlər: Bunlar irrasional inanclara və ya mühakimələrə səbəb ola bilən düşüncədəki sistematik səhvlərdir. Məsələn, təsdiq qərəzi, mövcud inanclarımızı təsdiq edən məlumatlara üstünlük vermək və onlara zidd olan məlumatları görməməzlikdən gəlmək meylidir.
Emosional irrasionallıq: Bu, emosiyalarımızın bizi ən yaxşı maraqlarımıza uyğun olmayan şəkildə hərəkət etməyə vadar etdiyi zaman baş verir. Məsələn, pul itirməkdən qorxduğumuz üçün pis bir sərmayə qoya bilərik və ya tək qalmaqdan qorxduğumuz üçün pis bir münasibətdə qala bilərik.
Uyğunsuzluq: Bu, ziddiyyətli inanclara sahib olduğumuzda və ya hərəkətlərimiz inanclarımıza uyğun olmadıqda baş verir. Məsələn, pul yığmağın vacib olduğuna inana bilərik, lakin sonra bütün pulumuzu alış-verişə xərcləyə bilərik.